Thế nào là thiếu máu dinh dưỡng?
- Thiếu máu dinh dưỡng là hiện tượng thiếu máu do thiếu một hay nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho quá trình tạo máu. Các chất dinh dưỡng tham gia vào tạo máu là chất đạm, sắt, acid folic, vitamin B12, B6, vitamin C…
- Thiếu máu do thiếu sắt là bệnh thiếu máu dinh dưỡng hay gặp nhất ở nước ta. Thiếu máu là bệnh tiến triển âm thầm nên thường bị bỏ qua.
Các dấu hiệu để nhận biết thiếu máu dinh dưỡng
Dấu hiệu sớm:
- Mệt mỏi, ít hoạt động, hay quấy khóc, ăn kém, dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn.
- Hay hoa mắt, chóng mặt, kém tập trung, hay đau đầu, buồn ngủ.
Giai đoạn muộn:
- Thiếu máu xuất hiện từ từ, da xanh, niêm mạc nhợt.
- Thiếu máu ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể: hệ thần kinh, tim mạch, hệ miễn dịch, nội tiết…
Hậu quả của thiếu máu dinh dưỡng là gì?
- Trẻ biếng ăn, chậm lớn.
- Hệ miễn dịch suy yếu.
- Ảnh hưởng đến chỉ số thông minh (IQ), kết quả học tập kém.
Tại sao trẻ em hay bị thiếu máu dinh dưỡng?
- Do cung cấp thiếu: thường gặp ở trẻ thiếu sữa mẹ, trẻ đẻ non, sinh đôi, bữa ăn của trẻ thiếu đạm và vi chất dinh dưỡng.
- Do nhu cầu cao: ở trẻ trong giai đoạn phát triển nhanh: trẻ dưới 2 tuổi, tuổi dậy thì.
- Do hấp thu kém: khi trẻ bị bệnh mạn tính đường tiêu hóa.
- Mất máu mạn tính: khi trẻ bị nhiễm giun, loét dạ dày tá tràng, polyp ruột.
Cần phải làm gì để phòng bệnh thiếu máu dinh dưỡng?
- Bổ sung sắt và đa vi chất dinh dưỡng cho các đối tượng có nguy cơ cao: phụ nữ mang thai, bà mẹ cho con bú trong 2 tháng đầu, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ và trẻ em.
- Với những trẻ đẻ non, suy dinh dưỡng bào thai, trẻ sinh nhẹ cân nên đi khám và điều trị thiếu máu sớm.
- Thực hiện nuôi con bằng sữa mẹ và ăn bổ sung hợp lý.
- Đa dạng hóa bữa ăn: cần cung cấp đủ các thực phẩm giàu sắt có nguồn gốc động vật, thực phẩm giàu vitamin C.
- Phòng chống bệnh nhiễm trùng, nhiễm giun sán, tiến hành tẩy giun định kỳ khi trẻ 2 tuổi.
Các thực phẩm nào giàu chất sắt để phòng thiếu máu dinh dưỡng.
- Sữa mẹ, đặc biệt trong 6 tháng đầu.
- Sữa và các thực phẩm có bố sung sắt và các vi chất dinh dưỡng.
- Các thực phẩm giàu sắt: Trứng, thịt bò, cá, gan, tim, bầu dục, tiết, các loại đậu đỗ.
Tên thực phẩm thông dụng giàu sắt
(Hàm lượng trong 100g thực phẩm)
| Thực phẩm thực vật | mg |
| Mộc nhĩ | 56.1 |
| Nấm hương khô | 35.0 |
| Cùi dừa già | 30.0 |
| Đậu tương (đậu nành) | 11.0 |
| Đậu phụ chúc | 10.8 |
| Bột ca cao | 10.7 |
| Vừng (đen, trắng) | 10.0 |
| Rau câu khô | 8.80 |
| Cần tây | 8.00 |
| Rau đay | 7.70 |
| Đậu trắng hạt (Đậu tây) | 6.80 |
| Đậu đũa (hạt) | 6.50 |
| Hạt sen khô | 6.40 |
| Đậu đen (hạt) | 6.10 |
| Rau giền trắng | 6.10 |
| Rau giền đỏ | 5.40 |
| Măng khô | 5.00 |
| Thực phẩm Động vật | mg |
| Thịt lợn sống | 20.4 |
| Gan lợn | 12.0 |
| Gan bò | 9.00 |
| Gan gà | 8.20 |
| Bầu dục lợn | 8.00 |
| Bầu dục bò | 7.10 |
| Lòng đỏ trứng gà | 7.00 |
| Tim lợn | 5.90 |
| Lòng đỏ trứng vịt | 5.60 |
| Tép khô | 5.50 |
| Thịt bồ câu ra ràng | 5.40 |
| Tim bò | 5.40 |
| Tim gà | 5.30 |
| Gan vịt | 4.80 |
| Cua đồng | 4.70 |
| Tôm khô | 4.60 |
Nguồn: Viện Dinh dưỡng